آمریکا بنا به دلایل استراتژیک در حال ترک خاورمیانه است . مهمترین دلیل حضور آمریکا در طی سالهای طولانی در منطقه منابع نفت خاورمیانه بوده است و امروز دیگر این مهم از میان رفته است .
آمریکا با کمک تکنولوژی نفت شیل خود تبدیل به یکی از بزرگترین تولید کنندگان نفت در جهان شده است و از طرف دیگر بنا به معاهده اقلیمی پاریس تا ۵۰ سال آینده می بایست وابستگی کشورها به سوخت های فسیلی از میان برود .
در واقع همین امر است که باعث شده محمد بن سلمان به زنان آزادی های اجتماعي اعطا کند و در فکر احداث شهر نئوم بیفتد ، تا از طریق این شهر مدرن توریسم و تکنولوژی را جایگزین درآمدهای نفتی کند .
تا به امروز آمریکا به واسطه پایگاه های نظامی خود در منطقه قدرت اصلی در خاورمیانه به شمار می آمد اما سوال اینجاست اکنون که آمریکا در حال خروج از منطقه خاورمیانه است کدام کشور قرار است جای خالی آمریکا را پر کند؟!
طرح آمریکا در این خصوص تقسیم خاورمیانه بین سه کشور اسرائیل ، عربستان سعودی و ایران است.
آمریکا خواهان حضور این سه کشور به عنوان بازی گردانندگان اصلی در خاورمیانه است به گونه ای که هر سه این کشورها قدرت یکدیگر را به رسمیت بشناسند و این درست موضوع اصلی اختلاف بین ایران و آمریکا است .
در ایران افرادی همچون آقای قالیباف و آقای جلیلی تفکری را نمایندگی می کنند که معتقد است ایران می بایست قدرت اول در منطقه باشد
این تفکر اصولا کشوری به نام اسرائیل را به رسمیت نمی شناسد و این کشور را به لحاظ بعد و عمق جغرافیایی و جمعیتی و نیز اقتصادی فاقد مولفه هایی می بیند که توان تبدیل شدن به یک قدرت منطقه ای را دارا باشد و نیز معتقد است عربستان سعودی در غیاب حضور نیروهای نظامی آمریکا در منطقه تاب ایستادگی در مقابل ایران را ندارد و از شکست سنگین نیروهای نیابتی عربستان در جنگ سوریه و یمن بعنوان شاهد این مدعا استفاده می کنند.
از نگاه این دسته از دولتمردان ضامن قدرت ایران در منطقه خاورمیانه توان هسته ای ، توان موشکی و نفوذ منطقه ای ایران است و هم اکنون ایران تمامی این پارامترها را در اختیار دارد و به همین روی حاضر به هیچگونه مسامحه ای در این خصوص نیستند .
در طرف مقابل افرادی مانند آقای ظریف ، روحانی و اصلاح طلبانی همچون دکتر زیبا کلام قرار دارند که در اصل اعتقاد به قدرت پیدا کردن ایران از راه توسعه اقتصادی دارند و توافق هسته ای با غرب برای نیل به این مقصود را مهمتر از توان هسته ای، موشکی و نفوذ منطقه ای ایران می دانند.
ناگفته پیداست که در حال حاضر کدام گروه دست برتر را در ایران دارند و به همین دليل احتمالا پیش بینی سیر حوادث در خصوص برجام در آینده دشوار خواهد بود.
موضوع اصلی و اختلاف عمده ای که مانع از تحقق برجام می‌شود در حقیقت آن است که ایران قصد دارد پس از خروج آمریکا از خاورمیانه تبدیل به قدرت اول و بلا منازع منطقه شود حال آنکه چنین امری به هیچ وجه برای آمریکا قابل قبول نیست علی الخصوص که آمریکا چنین امری را به مثابه افزایش قدرت روسیه در عرصه جهانی می داند.
تحلیلگر، معامله گر و مدرس بازار های مالی
1400/04/26
