“رقابت اقتصادی” ایران را توسعه می دهد؟
محمد مهدی حاتمی می گوید: مروری تاریخی بر وضعیت کشورها و مناطق توسعهیافته در جهان نشان میدهد که اقتصادهای جهان از زمانی شروع به توسعه کردهاند که در یک موقعیت تقابلی و رقابت با یکدیگر بودهاند. گاهی این تقابل و رقابت برای رشد، همه همسایهها را به نابودی کشانده و گاهی همه با هم رشد کردهاند.
کشورهای منطقه غرب آسیا امروز درگیر همان منازعات اقتصادی-سیاسی-نظامیای هستند که پیشتر در دیگر نقاط جهان تجربه شده است. همین منازعات و فشارها هم شاید بتوانند به نوعی توسعه متقابل ختم شود و البته، پیش از آن، جنگ و درگیری نظامی هم در کار است.
عربستانسعودی دو خط لوله دارد که هر دو برای انتقال نفت به دور از تهدیدِ ایران ایجاد شدهاند. ترکیه هم در همکاری با چین و جمهوری آذربایجان و با احیای یکی از مسیرهای سنتی جاده باستانی ابریشم، شرق و غرب آسیا را به هم متصل کرد. ایران قرار بود جزئی از این مسیر ترانزیتی باشد، اما ظاهرا رقبای منطقهای، از همین حالا میخواهند ایران را حذف کنند. رقابت میان چین و هند در فتح آسیای میانه، به رقابت میان ایران و پاکستان در توسعه دو بندر (چابهار و گوادر) بدل شده است.
این رقابتها دیر یا زود میتواند به نوعی به توسعه متقابل بینجامد. در واقع، اگر کشوری میخواهد در رقابتهای اقتصادی از رقبایش عقب نماند، باید بتواند پیش از آنها مسیر توسعه را طی کند. این، دستور کاری برای ایران هم خواهد بود.
20 مرداد 1400